تأثیر شیوه‌های مختلف ذخیره رطوبت در جنگل‌کاری با نهال‌های ارس (Juniperus excelsa)

به‌منظور شناخت مؤثرین روش کاشت نهال ارس (Juniperus excelsa M. B.) به‌عنوان یکی از گونه‌های مهم جنگلی کشور، این پژوهش در ایستگاه تحقیقات سیراچال وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. نهال‌های سه‌ساله ارس با مبدأ ایستگاه سیراچال به ارتفاعات این ایستگاه منتقل و در قالب آزمایش کرت‌های خرد شده با پایه بلوک‌های کامل تصادفی با عامل ذخیره رطوبت (در پنج سطح استفاده از کاه و کلش در کف گوده، استفاده از پلاستیک در کف تشتک، استفاده از مواد سوپرجاذب در خاک گوده، هلالی آبگیر و شاهد) به‌عنوان عامل اصلی و سایبان (در دو سطح سایبان طبیعی با استفاده از سرشاخه درختان و شاهد) در سه تکرار و 16 نهال در هر کرت کاشته شدند. متغیرهای اندازه‌گیری شده در پایان فصل رویش سال‌های 1394 و 1395 شامل زنده‌مانی، قطر یقه، ارتفاع نهال، سطح تاج و شادابی بودند. نتایج نشان داد که اثر عامل ذخیره رطوبت بر زنده‌مانی نهال‌های ارس در سال‌های 1394 و 1395 و رویش جاری قطر یقه معنی‌دار بود. بیشترین مقدار مشخصه‌های مذکور در تیمار پلاستیک مشاهده شد، اگرچه بیشترین کاهش زنده‌مانی در گذر از سال 1394 به 1395 نیز به این تیمار اختصاص داشت. سایبان و برهمکنش آن با عامل ذخیره رطوبت هیچ اثر معنی‌داری بر ارتفاع، سطح تاج، شادابی و تغییرات آنها در سال‌های مورد مطالعه نداشتند. به‌طور کلی، نتایج حاکی از موفقیت نهال‌کاری دیم ارس در ارتفاعات فوقانی البرز جنوبی بود. در این راستا، استفاده از پلاستیک در کف تشتک‌های کاشت به‌عنوان شیوه‌ مناسب ذخیره رطوبت پیشنهاد می‌شود، اما استفاده از سایبان توصیه نمی‌شود.